Karadeniz bölgemiz mevsimlik işçiler için tamamı fındık ile kaplı bir coğrafya olmasından dolayı ikinci memleket konumundadır.
Senenin her dönemi yoğun işçi ihtiyacı olsa da özellikle filiz alma ve hasat tamamen mevsimlik işçiler ile yapılmaktadır.
Sadece Akçakoca ilçemiz de bile hasat sezonu olan 40-45 günde yaklaşık yaklaşık 10 bin işçi 400 – 450 bin yevmiye tutarında çalışmaktadır.
Son 10 yıldır fındık tarımında maliyetleri takip etmeye ve hesaplamaya çalışırım.
2012-2023 yılları arasında hasat işçilik ve patoz maliyeti yaklaşık olarak ürün fiyatının 1/5 – 1/4 ü kadardı.
Örneğin geçen yıl 82 TL den alınan fındığın hasat ve patoz maliyeti 15-18 TL civarında , 2022 yılında 52 TL den alınan fındığın hasat ve patoz maliyeti 10 TL civarında idi.
Bu yıl için ise Ziraat odalarının hazırladığı maliyet cetvelinde kilogram da 25 TL hasat ve patoz maliyeti hesaplanmış görünmekte ve hasat maliyetinin bu yıl için de yukarda bahsettiğimiz oranlarda ve fındığın açıklanan 130 TL fiyatı ile 25 TL civarında olması gerekirdi.
Ama sahadan alınan ilk bilgiler o yönde değil maalesef. Özellikle dayı başlarının yevmiye olarak belirlenen 800 TL yi kabul etmemesi ve 1100-1250 TL yevmiye ısrarı etkili olmuş gibi.
Bir üreticimiz 700 kg fındık için 27.000 TL hasat ve patoz ücreti ödediğini anlatırken , başka bir üreticimiz 475 kg fındık için 22.500 TL patoz hariç hasat yevmiyesi ödediğini söylemekte.
Bu yıl arazisi az olduğu için hasadı ve harmanı çabuk tamamlayan , mevsimlik isçiler ile hasat gerçekleştiren üreticilerden alınan bilgilere göre 1 kg fındığın hasat ve patoz maliyeti 40-45 TL arasında olmakta.
Yani her sene 1/5 oranında maliyeti olan hasat ve patoz işçiliğinin bu sene maliyet oranı 1/3 e yakın olacak gibi.
Üreticilerin söylediklerine göre bu sene işçilerin niteliklerinin, yaş ortalamalarının ve çalışma isteklerinin de geçmiş yıllara göre çok düşük olması da maliyetleri oldukça yükseltmekte.
Kurak geçen bir dönemin ardından, kurak bir hasat mevsiminde fındık toplamak özellikle aflatoksin tehlikesini azaltsa da , sahadaki ilk bilgilere göre bu yıl mevsimlik işçi ile fındığı toplamak geçmiş yıllardan daha maliyetli ve eziyetli oluyor.
Üstelik bu yıl fındıkta var yılı olsa da , kuraklıktan dolayı boş ve kusurlu fındık oranının her seneden daha yüksek olacağı ve özellikle Doğu Karadeniz bölgemizde kokarca zararının da randıman üzerine negatif etkisinin fazla olacağı tahmin edilmektedir.
Üretim maliyetlerini azaltıp fındık tarımında sürekliliği sağlayabilmek için bu yıl geç olsa da önümüzdeki yıllarda hasat için farklı yöntemleri yaygınlaştırmamız yanında ailece ve imece hasat yöntemlerini de yeniden canlandırmamız gerekiyor.
Öyle ya el ele , baş başa kaldı mı ne anlamı olur ki ?
