Osmanlı padişahı Kanuni sarayın bahçesinde karınca basan bir ağacı ilaçlamak için Ebu’s-suud Efendiye sorar :
” Dirahta ger ziyan etse karınca , Günahı var mıdır anı kırınca. ”
Ebu’s-suud Efendi : “Yarın Hakkın divanına varınca Süleyman’dan hakkın alır karınca.” der ve izin vermez.
Bu yıl yağışların geçmiş yıllara göre hissedilir oranda azalması karınca popülasyonunun artmasına ve fındık bahçelerinde özellikle ocakların kök bölgelerine yakın alanlarda karınca kolonilerinin çoğalmasına olanak sağladı.
Peki bu karıncalar fındık ocaklarında kök bölgesine , yapraklara ve en önemlisi çotanaklara zarar verir mi ?
Karıncalar geçmişten beri Çin de narenciye tarımında , Kanada’da orman zararlıları , Gana’da kakao zararlılarını ve Nijerya’da mahsul zararlılarını kontrol etmek için kullanılmaktadır.
İngiltere de yapılan bir araştırma sonucu yayımlanan makalede, ABD, Avustralya, İngiltere ve Brezilya gibi ülkelerde narenciye, mango, elma ve soya fasulyesinin de olduğu 17 mahsulde yapılan çalışmalarda ;
Karıncaların mahsul veya bitkiye bir zararı tespit edilmemiş , aksine karıncaların meyvelere, tohumlara ve yapraklara zarar vererek mahsul veriminde düşüşe neden olan zararlıları avlayarak zararli kontrolü yönünden pestisitlerden daha etkili olduklarını ortaya çıkarmıştır.
Karıncaların zararlıları öldürmede, bitki hasarını azaltmada ve mahsul verimini artırmada olumlu işlev gördükleri anlaşılmıştır.
Çalışmalarda karınca çeşitliliği arttıkça genellikle daha geniş bir zararlı yelpazesine karşı daha fazla koruma sağlandığını bulunmuştur.
Araştırma ekibi bitkilerde veya yerde yuva yapan 26 tür üzerinde inceleme yapmış Karıncaların, tarım yapılan ormancılık ve gölgede yetiştirilen mahsuller gibi çeşitlendirilmiş çiftçilik sistemlerinde en yüksek verimi sağladıklarını bulmuşlardır.
Araştırma ekibinden Dr. Diego Anjos “Çalışmamız, çiftçilerin ortamda bulunan karıncaları doğal olarak teşvik etmesinin faydalı olacağı, karıncalar tarafından sağlanan biyolojik kontrolün tarımsal üretimde daha sürdürülebilir uygulamaları kullanmaya teşvik ettigi.” notunu düşmüştür.
Bahsettiğimiz kapsamlı çalışmada karıncaların zararlıları azaltarak pestitist gibi çalıştığı , verimin artmasına faydalı olduğu sonuçlarına ulaşılmış olsa da , başka araştırmalara da bakınca anlaşılıyor ki karınca kolonilerinin tarımdaki rolü henüz tam olarak belirlenememiştir.
Bu durumun en büyük nedeni karınca popülasyonunun bir seviyeden sonra sorun olma olasılığı olmaktadır.
Nitekim gözlemlerde unlu bitler, yaprak bitleri ve beyaz sinekler gibi zararlıların karıncaların olduğu ortamlarda daha yaygın bulunduğu tespit edilmektedir. Bunun nedeni karıncaların özsu ile beslenmeleri ve dolayısıyla bit ve sinekleri yırtıcılardan ve predetor böceklerden korumalarıdır.
Araştırmacılar, alternatif bir şeker kaynağı sağlamak gibi doğa dostu yönetim uygulamalarının bu ilişkiyi kesintiye uğratabileceğini söylüyor. Böylelikle karıncaların dikkati de dağılabilir. Tırtıllar ve böcekler gibi özsu üretmeyen diğer zararlıların sayısını azaltmaya devam edebilirler.
Nevada Üniversitesi Pringle Lab’den Dr Patrick , karıncalar tarımın, komşu böcek topluluklarına gerçekten zarar veren, ancak yine de mahsul verimini artıran pestisitlerden uzaklaşmasına izin verebilecek başka bir seçenek demektedir.
Gloucestershire Üniversitesi’nden Prof. Adam Hart, karıncaların haşere kontrolörleri olarak sahip oldukları önemli rolün doğrulandığını söyledi: ve “Birçoğumuz karıncalardan doğal haşere kontrolörleri olarak bahsediyoruz. Ancak, her şeyde olduğu gibi, daha derine inmeye başladığımızda, genellikle olay düşündüğümüzden daha karmaşık” şeklinde tanımladı.
Hart’a göre araştırmanın sonuçları önemli veriler sunuyor ancak dikkat edilmesi gereken noktalar var:
-Araştırma, karınca kolonilerini ekin alanlarına taşımanın ve karıncaların varlığını teşvik edecek şeyler yapmanın faydalı olabileceğini öne sürüyor.
-Her şey, karıncaların mahsul zararlıları ve diğer organizmalarla nasıl etkileşime girdiğine dair daha iyi bir anlayış geliştirmekle ilgili olabilir .
Tüm araştırmamdan edindiğim ilk görüş karıncalar popülasyonu çok artmadikca zararlı degiller ve genel olarak faydalı böcekler , mücadele edilmesine gerek yok gibi.
