Fındıkta şok! TMO’ya Satış Tepkisi

Fındık fiyatlarının yükseldiği bir ortamda, TMO’nun satış yapacağını açıklaması piyasaları allak bullak etti

Serbest piyasada artan fındık fiyatları üreticinin yüzünü güldürürken, Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) kabuklu fındık satışlarına başladığını açıklamasına tepki yağdı.

Doğu Karadeniz’de milletvekilleri başta olmak üzere her kesinden tepki yağarken batıda sadece CHP Akçakoca İlçe Başkanı Tuğrul Abanoz’dan geldi.

TMO, STOKLARI SATMA KARARI ALDI

Tarımsal ihracatın en önemli kalemlerinden biri olan kabuklu fındık ihracatının kesintiye uğramaması ve piyasaların düzenlenmesi ile birlikte ülke ve bölge ekonomisine katkı sağlamak için Kurumun stoklarında bulunan kabuklu fındıkların bir kısmının satışa açıldığını bildiren TMO açıklamasında, şöyle denildi:

“Samsun ve Kocaeli Başmüdürlükleri stoklarımızda bulunan 2021 yılı mahsulü 20.000 ton levant Trabzon ve Ordu Stoklarımızda bulunan 2022 yılı mahsulü 5.000 ton levant kalite kabuklu fındıklar ve Giresun Başmüdürlüğü stoklarında bulunan 2022 yılı mahsulü 3.000 ton Giresun kalite kabuklu fındıklar %50 sağlam iç fındık esasına göre KDV hariç olmak üzere peşin bedel mukabilinde talep toplama yöntemi ile satışa açılmış olup satış fiyatlarımız;

-2021 mahsulü Levant kalite kabuklu fındıklar için 58,00 TL/Kg,

-2022 mahsulü Levant ve Giresun kalite kabuklu fındıklar için 61,00 TL/Kg, olarak uygulanacaktır.

-7 Şubat’a kadar başvuru alınacak

-Numune talep edilmesi halinde KDV dâhil 65,00 TL/Kg fiyattan en az 5 kg olacak şekilde karşılanacaktır.

-Firmalar talep ettiği ürün miktarına karşılık gelen bedelin %10’unu TMO hesaplarına yatırdıklarına dair dekont ile birlikte 07.02.2023 tarihi mesai bitimine kadar ürün almak istedikleri Başmüdürlüğümüze yazılı olarak müracaatta bulunacaklardır.

-Satışlar; Trabzon, Giresun, Ordu, Samsun ve Kocaeli Başmüdürlüklerince yapılacaktır.”

Açıklamada, satışlar ile ilgili detaylı bilgi almak için iletişim bilgilerine de yer verildi.

İLK TEPKİ ÇAKIRMELİKOĞLU VE CHP’Lİ MİLLETVEKİLLERİNDEN

TMO’nun satış kararı, serbest piyasada yükselişte olan fındık fiyatını olumsuz etkileyeceği gerekçesiyle eleştirilirken, CHP’nin bölge milletvekillerinden de tepki gecikmedi.

TMO’nun kararına tepki gösteren Giresun Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Hasan Çakırmelikoğlu, “Fındık serbest piyasada 64-65 liradan alıcı bulurken, üreticiden 53-55 lira bandında fındık alan TMO, 2021 fındığı için 58 TL, 2022 fındığı için 61 TL’den fındık satışı yapılacağını açıkladı. Bu kabul edilemez bir durumdur. Bu hatadan hemen dönülmesini bekliyoruz” ifadelerini kullandı.

Giresun Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Hasan Çermiklioğlu

CHP’Lİ ADIGÜZEL: ‘SON DERECE ÜZGÜN VE KIZGINIM’

TMO’nun 2021 yılı mahsulü fındığı 58 TL, 2022 yılı Giresun kalite fındığı da 61 TL’den satışı kararına ilişkin “Son derece üzgünüm ve son derece kızgınım” diyen CHP Ordu Milletvekili Mustafa Adıgüzel, piyasada şu anda 3 TL olan, Ordu’da 2 TL’yi, Çarşamba’da 63 TL’yi gören fındığı TMO’nun fiyatının altında piyasaya sürdüğünü söyledi. Adıgüzel, şöyle devam etti:

“Bu, son günlerde hızla artan fındık fiyatının önünü kesmek demek. Geçmiş yıllarda hep böyle oluyordu. Ama bunu Ferrero yapıyordu. İtalyan kartel tam da bu aylarda piyasada fındığın azaldığı zamanlarda fiyatta yukarı hareketin önünü kesmek için piyasaya bazı aracılar eliyle fındık sürüyordu.

CHP Ordu Milletvekili Mustafa Adıgüzel

“FERRERO BİLE YAPAMAMIŞTI”

Bu yıl Ferrero Rekabet Kurumu’nda gözetim altında olduğu için bunu yapamadı. Bu nedenle fındık fiyatı 43 TL’lerden 63 TL’nin üzerine çıktı ve 70’e doğru gidiyordu. İşte Ferrero’nun bu sene yapamadığını TMO eliyle yapıyorlar. Bu yüzden kızgınız.

Devletin Kurumu bir yabancı kartele taşeronluk yapmaktadır. Ordu’da fındık fiyatı 62 TL’lere varmışken, TMO’nun fındık satacağı haberi alınmasıyla piyasada fındık 55 TL’lere düştü.

Birkaç iyi adam ülke adına ve çiftçi adına mücadele verirken, bir hırsız çete memleketin ve fındık üreticisinin emeğinin değerlerinin altını oymaya çalışıyor. Yazıklar olsun.

“FERRERO’NUN KORUMALI FINDIK HESABI VAR”

Fındık gerçek değerine doğru koşarken TMO devreye girdi. TMO genel müdürü ile görüştüm. Dedim ki bunu yapmayın. Elinizdeki fındığı piyasaya sürecekseniz 67-68 TL’lerden piyasaya sürün. Böylece fındığın yukarı hareketini teşvik edelim. Ama bunu yapmak yerine uluslararası kartelin ve Türkiye’deki uzantılarının emri ile bunu yaptılar ve fındık fiyatını aşağı düşürdüler.

Gizli bir el diyorlar. Bu gizli bir el değil, bunlar açık bir el. Ancak TMO’yu paravan kullanarak bu işi el altından yaptılar.

Kur korumalı mevduat ile dövizi sabit tutuyorlardı. Şimdi görünen o ki Ferrero Korumalı Fındık Hesabı var. Hükümet kur korumalı mevduat hesabına fındık sektöründe bir alternatif getirdi. TMO eli ile yürütülen bir alternatif.

Üstelik TMO geçtiğimiz yıl 27 TL’den aldığı fındığı bu yıl 58 TL’den satacak. 53 TL’den aldığı fındığı da 60 TL’lerden satacak. Arada bir de üreticinin emeği üzerinden bir devlet kurumu kar edecek. Geçtiğimiz yıllarda şu soruyu sordum yaptığınız bu karı üreticilere pay olarak dağıtmayı düşünüyor musunuz? ‘Biz kooperatif değiliz’ dediler.

“TMO ÜRETİCİYİ DESTEKLEMİYOR”

Ancak bakın 9 yıldır fındıkta alan bazlı gelir desteği 170 TL. Mazot 8 kat, gübre ise çeşidine göre 10 ile 20 kat arttı. 9 yıldır yerinde duran tek şey, alan bazlı gelir desteği. TMO’da kazandığı karı burada kullanıp fındıkçıyı desteklemeyi, fındığa harcamayı tercih etmeyen bir gudubet yönetim var.

O yüzden bu 20 yılda fındıkçıya AKP kadar kimse çektirmedi. Fındıkçıya yapılan zulümdür. TMO eliyle yapılan bir zulümdür. Ben TMO’yu ve Tarım Bakanlığı’nı derhal bu işi gözden geçirmeye ve hızlı bir şekilde bu hatadan dönmeye davet ediyorum. Çünkü yapılan Türkiye’ye değil uluslararası kartele kar getirecektir. Bir devlet kurumunu Türkiye Cumhuriyeti’nin tarımına ve üreticisine karşı bir oyuna alet etmektir.”

Adıgüzel konuyu gündem dışı konuşmayla TBMM’ye taşıyan isim oldu. Adıgüzel TMO tarafından alınan bu karar sonucunda Türkiye’nin bir günde 1,5 ile 2 milyar lira arasında kayıpta olduğunu dile getirdi.

TORUN: ‘’KARANLIK ELLER DEVREDE’’

CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Ordu Milletvekili Seyit Torun da, yazılı açıklamasında şunları kaydetti:

“Siyasi iktidar tüm uyarılarımıza rağmen fındık taban fiyatını 51-53 arasında belirleyerek, üreticiyi mağdur etmişti. TMO da fındık alımlarını bu fiyatlar üzerinden yapmıştı. Ağustos 2022’den bu yana fındık fiyatı serbest piyasada yükseldi ve şu anda 63 liraya kadar ulaştı. Ancak tam da bu sırada, üreticinin kazanmasını istemeyen karanlık eller yeniden devreye girdi.

Fındığın fiyatını düşürmek için bir devlet kurumu olan TMO eliyle düğmeye basıldı. Şu anda serbest piyasada fındık 63 liraya ulaşırken, TMO satışları 58 ve 61 TL üzerinden belirlendi. Bunun hemen ardından, serbest piyasadaki fındık fiyatları 7-8 lira geriye düştü.

CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Ordu milletvekili Seyit Torun

“KARADENİZ HALKI BU İHANETİ AFFETMEZ”

Herkes şunu bilmelidir: Yapılan bu satış, fındık piyasasını tekelinde tutan yabancı bir şirketin piyasadan ucuz ürün toplamasına yaramaktadır, fiyatlarda manipülasyon yapmaktır. Açıkça söylüyorum: Yapılan bu iş üreticiye ihanet etmektir. Yapılan bu iş, devlet kurumu eliyle yabancı bir şirketin taşeronluğuna soyunmaktır. Bu operasyonda parmağı olanlar, fındık fiyatını ucuzlatanlar, üreticinin alın terini çalanlardır. Üreticinin cebinden alıp yabancı bir şirketin kasasını dolduranları Ordu halkı da Karadeniz halkı affetmeyecektir.

TMO’ya da Tarım ve Orman Bakanlığı’na da çağrımızdır: Bu yanlıştan bir an evvel dönün. Satışları durdurun. İlla satış yapacaksanız da fiyatı 70 lira bandına yükseltin. Yabancı şirketin değil, üreticinin hakkını koruyun.”

BATI SUS PUS!

TMO’nun stoklarındaki fındığı satışa sunma kararına Doğu Karadeniz Bölgesi’nden tepkiler yükselirken geçimi büyük oranda fındığa bağlı Batı Karadeniz’in suskun kalması dikkat çekti. Haber yayına hazırlandığı ana kadar bölgedeki Ziraat Odaları ile tarımla ilgili kuruluş ve siyasi partilerden konuyla ilgili hiçbir açıklama yapılmamış olması manidar bulundu.