Melen Barajı Su Tutarsa Çöker Mi? Çökerse Fatura Kime Kesilir?

2015 yılında temeli atılan 1.5 milyar harcanarak yapımı tamamlanan  fakat her nedense su tutmaya başlatılmayan Melen Barajı’nın açılış töreninin yapılamayışının nedeni olarak “barajın  su tutmaya başlaması halinde çökeceği iddiaları olması  mı.?

Cumhuriyet gazetesi yazarı Miyase İlknur ise, köşesinde konuyla ilgili olarak, “İmamoğlu’nu bekleyen tehlike” başlıklı dikkat çeken bir yazı kaleme aldı.

SORUMLULUK KİMİN ÜSTÜNE KALACAK?

Miyase İlknur, İstanbul için ileride kuraklık ve başlayacak olan su sıkıntısı konusunda uyarılarda bulundu. Aşırı yağışlardan dolayı İstanbul’un bu yıl da su sıkıntısı çekmeyeceğini ifade eden İlknur, “Meteoroloji mühendislerinin anlatımından anlıyoruz ki, İstanbul’un önümüzdeki bir iki yıl içinde kurak periyoda geçmesi kuvvetle muhtemel. Eğer bu yıl ıslak periyot olmasaydı Melen Barajı da devreye girmediği için İstanbul su sıkıntısı yaşayacaktı” dedi.

2015 yılında temeli atılan Melen Barajı’nın 2016 yılında biteceğinin sözünün verildiğini hatırlatan İlknur, “Ancak saati ve dakikası bile verilen açılış töreni hâlâ yapılmadı. Açılış töreninin yapılamayışı barajın tamamlanmadığından kaynaklı değil. Baraj tamamlandı ama açılamıyor. Çünkü baraj su tutmaya başlarsa çökecek” dedi.

” Melen Barajı’nda zeminle baraj tipi uyuşmadığı için çökme riski var” diyen İlknur, “Eğer İstanbul’da önümüzdeki bir iki yıl içinde kurak periyot başlarsa yandı gülüm keten helva. Susuzluktan kırılacağız. İmamoğlu, şimdiden Melen Barajı’nın akıbetini hükümete sormalı ve kamuoyuna bu gerçeği açıklamalı. Yoksa sorumluluk üstüne kalacak” diye de ekledi.

Miyase İlknur’un yazısı şu şekilde:

“Birkaç yıldan beri meteorolojik deyimle “ıslak periyot”ta olması nedeniyle aşırı yağış alan İstanbul’un su sıkıntısı olmadı. Bu yıl da böyle bir tehlike yok. Uzmanların belirttiğine göre, dünyada iklim periyotları 5 ila 10 yıl kadar sürüyor. İstanbul son beş yıldır “kurak periyot” yaşamadı. Meteoroloji mühendislerinin anlatımından anlıyoruz ki, İstanbul’un önümüzdeki bir iki yıl içinde kurak periyoda geçmesi kuvvetle muhtemel. Eğer bu yıl ıslak periyot olmasaydı Melen Barajı da devreye girmediği için İstanbul su sıkıntısı yaşayacaktı.

Geçenlerde bir yemekte bir araya geldiğim, su konusunda Türkiye’nin en deneyimli bir bilemedin iki isminden biri olan dostumla İstanbul’un su sorunu ve çözümü konusunda sohbet ettik. Anlattıkları ve uyarıları önemliydi.

1994 yılında master planı yapılan Melen Projesi’nin birinci ve ikinci etabı regülatör, üçüncü aşaması da baraj olarak planlanmıştı. Barajın tamamlanıp devreye girmesi halinde bir milyar metreküp suyu, 2015 yılında 300 milyon, 2018 yılında 300 milyon, doygun nüfusta, yani 2028 yılında da 300 milyon metrüküp olmak üzere üç aşamada İstanbul’a verilmesi öngörülmüştü.

Melen Projesi ile İstanbul’un su ihtiyacının yüzde 75’i sağlanacaktı. Sakarya’nın Kocaali ilçesinde 28 Aralık 2015 günü temeli atılan barajın, bir yıl sonra bitirilmesi planlandı. Barajın temel atma töreninde konuşan Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu, “Müteahhitlerden barajın 7 Aralık 2016 günü saat 13.59’da bitirilip teslim edilmesini istiyorum” dedi. Bakan yalnızca gün ve saat değil dakika bile verdi. Ancak saati ve dakikası bile verilen açılış töreni hâlâ yapılmadı. Açılış töreninin yapılamayışı barajın tamamlanmadığından kaynaklı değil. Baraj tamamlandı ama açılamıyor. Çünkü baraj su tutmaya başlarsa çökecek.

AKP, tıpkı İstanbul Havalimanı’nda olduğu gibi, tıpkı Karadeniz otoyol projelerinde olduğu gibi bilimi göz ardı edip gösteriş için barajın projesini değiştirince milyarlarca lirayı toprağa gömdü. Melen Barajı’nda zeminle baraj tipi uyuşmadığı için çökme riski var. Fizibilite ve kesin projede Melen Barajı’nın tipi, kaya dolgu olarak planlanmıştı. Zemine göre oraya ancak kaya dolgu bir baraj yapılabiliceği uzmanlar tarafından fizibilite raporunda açıkça belirtilmesine rağmen DSİ Genel Müdürlüğü ile İstanbul Bölge Müdürlüğü, “İstanbul’un da bir beton barajı olsun” anlayışı ile zemine uygun olmayan beton baraj yaptılar. Şimdi de baraj bitmiş ama işletmeye alamıyorlar. O beton baraj zeminle uyum sağlamadığından dolayı su tuttukları anda baraj yıkılabilir.

BREZİLYALI UZMAN DA DERMAN OLMADI

Barajın bu sorununu ortadan kaldırmak için geçtiğimiz aylarda Brezilya’dan bir uzman getirdiler. Brezilyalı uzman da “benim konum değil” deyip çekip gitti. Açılışı dört kez ertelenen barajımız sırf şan olsun diye beton yapıldı. Tekniği ve bilimi göz ardı edenler, barajda su tutmaya cesaret edemiyorlar.

İmamoğlu, şimdiden Melen Barajı’nın akıbetini hükümete sormalı ve kamuoyuna bu gerçeği açıklamalı. Yoksa sorumluluk üstüne kalacak. Bu da yetmez, madem ki Melen Barajı bu haliyle İstanbul’un su derdine derman olamayacak, o zaman İmamoğlu su konusunda alternatif çözümler üretecek profesyonel bir uzman kadro ve çözümler konusunda projeleri olan bir İSKİ Genel Müdürü ile çalışmak zorunda.”