Fındık üreticisinin fiyat ve TMO beklentisi

Türkiye Ziraat Odaları Birliği Yönetim Kurulu Muhasip Üyesi ve Trabzon Ziraat Odaları Koordinasyon Kurulu Başkanı Hasan Kozoğlu, fındık hasadına başlanmadan önce, temmuz ayı sonuna kalmadan, üretim maliyetleri de göz önüne alınarak fındık fiyatının belirlenmesini, TMO’nun fındık alacağını açıklanmasını beklediklerini söyledi.

Kozoğlu, Trabzon Gazeteciler Cemiyeti’nde yaptığı açıklamada, Karadeniz bölgesinde 700 bin hektar alanda dünya fındık üretiminin yüzde 70’inin karşılandığını belirterek, yıllara göre değişmekle birlikte ortalama kabuklu fındık üretiminin 550 bin ton civarında olduğunu aktardı.

Karadeniz bölgesinde fındığın hayat olduğunu ifade eden Kozoğlu, “Ülkemizin en önemli tarımsal ihraç ürünü fındıktır. Öyle ki dünya fındık ihracatının yaklaşık yüzde 90’ını ülkemiz yapmaktadır. Üreticimizin gayretiyle üretilen fındıktan ülkemiz, 2016-2017 sezonunda 1,9 milyar, 2017-2018 sezonunda ise 1,8 milyar dolar ihracat geliri sağlamıştır. Trabzon da 655 bin dekar alan ve ortalama 40 bin ton üretim rakamıyla Doğu Karadeniz’in önemli fındık üretim merkezleri arasındadır.” diye konuştu.

Kozoğlu, son yıllarda hastalık ve zararlıların fındık üretimini zorlaştırdığına dikkati çekerek, fındıkta bu yıl kuraklık sorununun da önem taşıdığını, yer yer yağışlar normalin üzerinde gerçekleşse de bazı alanlarda yetersiz yağışın fındık bahçelerini olumsuz etkilediğini kaydetti.

Fındıkta zararlı ve hastalıklarla topyekun mücadele edilmesinin büyük önemi olduğunu vurgulayan Kozoğlu, şöyle devam etti:

“Önlem alınmaz, yeterince mücadele yapılmazsa başta fındık olmak üzere ülke meyveciliği büyük zarar görür. Fındıkta Amerikan beyaz kelebeği, kahverengi ve yeşil kokarca, fındık kurdu, turunçgil uzun antenli böceği ve külleme hastalığı ürüne büyük zarar verdi. Sahada yaptığımız tespitlere göre hastalık ve zararlılar yüzünden rekoltede yüzde 20 civarında düşüş olacak. TÜİK, bu yıl için fındık rekoltesinin 715 bin ton olacağı yönünde tahminde bulunmuştur. Böyle bir rekoltenin olmasına imkan vermiyoruz. Hastalıklar, zararlıların yanı sıra haziran dökümleri de hesaba katılırsa yüzde 20’nin üzerinde bir rekolte kaybı olacağını tahmin ediyoruz.”

“TMO, BU YIL VE SONRAKİ YILLARDA DA ALIM YAPARAK PİYASADA OLMALIDIR”

Kozoğlu, Doğu Karadeniz’de yaşlı fındık bahçelerinin çiftçiye verilecek destekle kademeli olarak yenilenmesinin verimlilik açısından zorunlu olduğunu belirterek, “2009’dan sonra TMO’nun alım yaparak devreye girdiği her yıl, fındık piyasası ve fındık fiyatları, spekülasyondan uzak, tekelci yaklaşıma müdahale fırsatı vermeyecek şekilde oluşmuş, hem ülkemiz hem de üreticimiz kazanmıştır. TMO, bu yıl ve sonraki yıllarda da alım yaparak piyasada olmalıdır. Yüz binlerce fındık üreticisinin tek güvencesi bu olacaktır.” dedi.

Ofisin, yapacağı alımlarda üretici maliyetlerini de göz önünde bulundurarak bir fiyat belirlemesini isteyen Kozoğlu, “Fındık hasadına başlanmadan önce, temmuz sonuna kalmadan, üretim maliyetleri de göz önüne alınarak fındık fiyatının belirlenmesini, TMO’nun fındık alacağını açıklanmasını bekliyoruz. Zamanında yapılan açıklama hem üreticiyi hem de fındık piyasasını rahatlatacaktır.” değerlendirmesinde bulundu.

Kozoğlu, 2009 yılında 150 lirayla başlayan, 2013 yılında 160 liraya, 2014 yılında 170 liraya çıkarılan alan bazlı desteğin, çiftçinin üretimine devam etmesi açısından çok önemli olduğuna işaret ederek, alan bazlı desteğin fındık fiyatlarının ürün maliyetlerinin altında kaldığı yıllarda üretici için can simidi olduğunu, bu desteğin günün şartlarına göre belirlenmesi ve artarak devam etmesi gerektiğini söyledi.